Sołectwo Laski.


Podstawowe informacje.

Sołtys: Karolina Giel, zam. Laski

Prezes OSP: Roman Pliszka

Prezes Kółka Rolniczego w Laskach: Janusz Żłobiński

Przewodnicząca Zw.ER i I w Laskach: Halina Nawrot

Przewodnicząca KGW: Patrycja Jędrzejewska

Prezes LZS: Łukasz Zimoch

Prezes TPL „Lukus”: Maria Woźnica

Sparta Laski: Mirosław Skóra


    Położenie.

Sołectwo Laski leży w północnej części Gminy Trzcinica, graniczy od północy z gminami Baranów i Łęka Opatowska. W skład sołectwa wchodzą: wieś Laski, osady: Nowa Wieś, Laski Tartak, kolonie: Borek, Granice.

Odległość Lasek do większych ośrodków wynosi:

  • Trzcinica – 3 km,

  • Kępno – 13 km,

  • Kalisz – 76 km,

  • Wrocław – 80 km.

Dziedzictwo historyczne.

Osada zamieszkiwana była w okresie prehistorycznym, o czym świadczą wykopaliska z lat 1925-29, kiedy to odkryto największy w Polsce cmentarz kultury łużyckiej, datowany na okres od 1.000 do 400 lat p.n.e. Pierwsze wzmianki o Laskach pojawiają się w źródłach średniowiecznych z 1277 roku jako Lubechowice. Nazwa Lasyszcze pojawiła się około 1360 roku. W XII wieku wieś należała do klasztoru Benedyktynów św. Wincentego we Wrocławiu. Około 1400 roku utrwaliła się obecna nazwa Laski, pochodząca od lasów, które pokrywały ogromne połacie ziemi. W XIV i XV wieku władały Laskami rodziny rycerskie Stogniewów, od 1452 roku ród Doliwów Laskowskich, który nie odzyskał wszystkich ziem położonych na lewym brzegu Łazy i Pomianki oraz zlikwidowanego w 1511 roku kościoła (parafii). W 1552 roku wieś była własnością trzech Laskowskich i obejmowała obszar ziem i lasów od Smardzy z Jelenią Głową po Stogniew (Kuźnicę Słupską) na wschodzie. W XVI wieku nastąpiło zubożenie posiadłości i wyprzedaż niektórych folwarków. W 1620 roku zakon Paulinów z Częstochowy nabywał stopniowo majątek i scalił go około roku 1660. W 1796 roku w wyniku rozbiorów Polski majątek został skonfiskowany przez władze pruskie, a w 1858 roku przekazany rodzinie Loesch z Woskowic Dolnych na Śląsku. W latach 1823-1826 nastąpiła separacja wsi od dworu i nadano prawo własności włościanom. Konrad von Loesch sprzedał w 1923 roku majątek ziemski i leśny Fundacji „Nauka i praca”, działającej przy Uniwersytecie w Poznaniu. Fundacja władała nim do 1949 roku, po czym w 1950 roku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. Od 1993 roku utworzono Gospodarstwo Rolne Skarbu Państwa w Laskach, należące do Agencji Rolnej Skarbu Państwa w Poznaniu.

Środowisko kulturowe, zabytki.

Do obiektów zabytkowych oraz atrakcyjnych przyrodniczo na terenie Lasek i ich okolic należą:
1.  Kościół p.w. Wniebowzięcia Matki Boskiej – wybudowany w 1627 oku przez Paulinów z Częstochowy; powiększony w XVIII wieku, w konstrukcji zrębowej, oszalowany; wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, z prostokątnym prezbiterium i dwiema kruchtami od zachodu i południa; przy północnej ścianie prezbiterium malowana zakrystia; dach kryty gontem; nad nawą wieżyczka na sygnaturkę; wewnątrz stropy; stropy i ściany pokryte polichromią z 1739 roku (data na belce stropowej), przedstawiają scenę wniebowzięcia Matki Boskiej, symbol zakonu paulinów i dekorację roślinną; wczesnobarokowy ołtarz główny z 2 połowy XVII wieku z obrazem Matki Boskiej; w ołtarzu bocznym z XVII wieku Rzeźba św. Rocha; w prezbiterium późnorenesansowa ambona z I połowy XVII wieku,

obrazek

2.  Kościół Niepokalanego Serca Maryi – murowany w 1879 roku, neogotycki, jednonawowy, poewangelicki kościół z więźbą stropową, opartą na krzyżownicy św. Andrzeja, zbudowany staraniem pastora Jerzego Badury oraz patronów Matyldy i Johana von Loesch; walorem tej świątyni, obecnie kościoła pomocniczego pod wezwaniem Niepokalanego Serca NMP, są zabytkowe organy, krzyż z pasyjką, wykonaną w drewnie gruszy na belce stropowej, dzwon stalowy i witraże wykonane w latach 1991-99 autorstwa Mariana Schwarza regionalisty ziemi szamotulskiej, wypalone w pracowni witrażysty Marka Janka z Kobylnicy, wpisane jako zabytek dziedzictwa Wielkopolski; przy kościele na cokole figura św. Jana Nepomucena,

obrazek


3.  Plebania poewangelicka z 1877 roku (były ośrodek zdrowia), obecnie siedziba biblioteki i wielu organizacji społecznych, w posiadaniu Gminy,
4.  Cmentarzysko kultury łużyckiej grupy górnośląśko-małopolskiej z młodszej epoki brązu X-IV wiek p.n.e.; odkryte w latach 1926-29 przez dr Marka Ćwirko-Godyckiego i dr Adama Wrzosek; archeologów z Uniwersytetu Poznańskiego; cmentarzysko liczy ponad dwa tysiące pochówków, z czego podczas badań udokumentowano 1812 stanowisk grobowych popielnicowych i bezpopielnicowych; łącznie odnaleziono ok. 9000 obiektów archeologicznych; do 1939 roku zebrane przedmioty mieściły się w Laskowskim zamku, gdzie utworzono muzeum; po wybuchu II wojny światowej eksponaty przeniesiono do muzeum archeologicznego w Poznaniu; stanowiska archeologiczne kultury łużyckiej odkryto również w innych miejscowościach powiatu kępińskiego, w tym na terenie Gminy Trzcinica,
5.  Zespół pałacowo-parkowy – wybudowany w 1908 roku w stylu neorenesansowym, posiada także elementy renesansu śląskiego i saskiego oraz neobaroku; właścicielem był Fryderyk von Loesch; bryłę pałacu urozmaicają ryzality ze szczytami, wieże i różnorodne załamania dachu; pałac posiada trzy kondygnacje; gdy właścicielem był Fryderyk Loesch, na parterze znajdowały się hol, salonik, biuro z biblioteką oraz salon i jadalnia z jedynym wyjściem na taras; na piętrze znajdował się hol główny z wyjściem na balkon od strony zachodniej; 7 pokoi oraz balkon wschodni; na drugim piętrze było 8 pokoi; kuchnia znajdowała się w piwnicach; pałac od północno-zachodniej ściany posiada okrągłą wieże z ośmiobocznym graniastosłupowym poddaszem; pałac znajduje się w parku krajobrazowym pochodzącym z XIX wieku o powierzchni 8,44 ha,

obrazek

6.  Zespół zabudowań dworskich - budynek poklasztorny z charakterystycznymi sklepieniami łukowymi (obecnie gorzelnia), pochodzący z XVIII wieku; stary dwór z początku XIX wieku (stary zamek); zabytkowy spichlerz i zabudowania dworskie majątku z początku XX wieku; domy dla pracowników rolnych z charakterystycznego muru pruskiego z końca XIX wieku,
7.  Zespół obiektów kolejowych – dworzec kolejowy zbudowany w 1912 roku z bocznicą, ładownią i placem składowym; zabytkowy wiadukt kolejowy, zwany mostem „zbudowany z cegły palonej sklepionej łukowo na cyrkiel”,
8.  Zespół obiektów szkolnych – budynek szkolny z 1866 roku - dwie sale lekcyjne i mieszkanie dla nauczyciela; budynek szkolny z 1912 roku – cztery sale lekcyjne i mieszkanie dla kierownika szkoły,
9.  Arboretum dendrologiczne – w pobliżu Leśnego Ośrodka Naukowo-Edukacyjnego w Laskach; pełne nasadzeń różnego rodzaju krzewów (m. in. azalie, rododendrony, etc.); obok Klasa leśna, gdzie wyłożone są eksponaty przyrodniczo-leśne służące do prowadzenia lekcji na wolnym powietrzu oraz Izba Leśna, w której również przeprowadza się zajęcia z edukacji leśnej na licznych eksponatach różnego rodzaju zwierząt leśnych pod kierunkiem edukatora.

Ludność.

Miejscowość Laski na koniec października 2008 roku liczyła 1.681 mieszkańców.

Przedsiębiorstwa.

Na terenie Sołectwa Laski znajduje się wiele zakładów rzemieślniczych, firm meblarskich, m. in. Meble-Laski, stacja CPN, sklepy. W zabytkowym pałacu z 1908 roku znajduje się restauracja, miejsca noclegowe, sala konferencyjna – obecnie w remoncie. Wśród lasów znajduje się Leśny Ośrodek Naukowo-Edukacyjny należący do Leśnego Zakładu Doświadczalnego w Siemianicach Akademii Rolniczej z Poznania, w którym znajdują się miejsca noclegowe, sale wykładowe, świetlica, stołówka.

obrazek

Budynek byłego ośrodka zdrowia w Laskach.


obrazek

Budynek byłej strażnicy OSP w Laskach.

obrazek

Remiza OSP i Dom Ludowy w Laskach.