Sołectwo Pomiany.


Podstawowe informacje.

Sołtys: Danuta Parzonka, zam. Pomiany

Prezes OSP: Jerzy Ilski

Przewodnicząca KGW: Aldona Kałus


Położenie.

Miejscowość Pomiany leży w środku Gminy Trzcinica. W skład sołectwa wchodzą: wieś Pomiany oraz osady: Krok i przysiółek Kwasielina.

Odległość Pomian do większych ośrodków wynosi:

  • Kępno – 15 km,

  • Kalisz – 82 km,

  • Wrocław – 82 km.


Dziedzictwo historyczne.

Jak podaje Słownik Geograficzno – Historyczny Ziemi Wieluńskiej Pomiany mogły istnieć juz w 1360 roku, były jednak mocno wyludnione. W 1558 roku istniały w Pomianach dwa młyny – jeden nazywał się Podgórze, a drugi Krok. Nazwa Krok występuje do dzisiaj na zachód od Pomian. Potem Pomiany przeszły w ręce prywatne Stogniewów, od tego czasu losy Pomian nieprzerwanie łączyły się z losami Trzcinicy, gdyż obie wioski miały tych samych właścicieli. Jan Stogniew – właściciel Trzcinicy i Pomian – zmienia nazwisko na Trzciński. Ród Trzcińskich władał Pomianami nieprzerwanie do 1812 roku, kiedy to Ignacy Trzciński i baron Knobelsdorf zamienili się swoimi majątkami. I tak od początku XIX wieku dobra trzcinickie znalazły się w rękach niemieckich.

Majętność Pomiany – Krok w 1881 roku posiadała 429,09 ha ziemi, w tym 183,25 ha lasu, była czynna gorzelnia. Właścicielem był Aleksander Fredr Cohstenton von Mitche Colande.

W kronice szkoły powszechnej w Kuźnicy Trzcińskiej zapisano w 1911 roku, że majątek rycerski Pomian będzie parcelowany jesienią 1911 roku. Pomiany posiadały w tym roku 26 domów mieszkalnych i 165 mieszkańców. W procesie parcelacji utworzono 15 wysokotowarowych gospodarstw w Pomianach i na Kroku, gdzie osiedlono osadników z głębi Niemiec. Uwłaszczono również 26 chłopów. Resztówkę z pałacem i lasem w Pomianach kupuje rodzina Kerstenów, gdzie zamieszkuje senior Kersten, po jego śmierci majątkiem aż do końca II wojny światowej gospodaruje junior Kersten. W czasie II wojny światowej pałac dziedzica Kerstena służył jako szpital przyfrontowy dla rannych żołnierzy.Uwłaszczeni chłopi pańszczyźniani byli narodowości polskiej. W 1919 roku w szeregi powstańców wielkopolskich pod rozkazy pułkownika Thiela zgłosili się ochotniczo Papiór Józef i Lyko Piotr z Pomian. Wraz z innymi mieszkańcami Pomian bronili Polski pod warszawą w 1920 roku. Pomiany zostały zajęte przez wojsko 18 stycznia 1920 roku. Osadnicy niemieccy osiedleni w Pomianach w 1911 roku po odzyskaniu niepodległości w 1920 roku nie przyjęli obywatelstwa polskiego i zdeklarowali się na powrót do Niemiec. Opustoszałe gospodarstwa zasiedlili polscy rolnicy, którzy w czasie wojny zostali prawie wszyscy wysiedleni do Generalnej Guberni, wywiezieni na prace przymusowe do Niemiec lub skierowani do pracy u osiedlonych Niemców. Po wyzwoleniu Pomian w styczniu 1945 r. mieszkańcy Pomian wrócili do swych domów i niezwykle energicznie zabrali się do odbudowy zniszczeń wojennych. Niemcy w czasie wojny niszczyli symbole wiary chrześcijańskiej. Ofiara barbarzyńskiego niszczenia padł wybudowany w 1936 roku pomnik Najświętszego Serca Jezusa. Barbarzyńcy niszcząc pomnik, odrąbali głowę i ręce Chrystusa, topiąc je w stawie torfowym,. Znaleziono je po kilkunastomiesięcznych poszukiwaniach i naprawiono figurę. Wcześniej zaraz po wojnie Rozmarynowski dorobił brakujące części figury, które jednak wymieniono po znalezieniu oryginalnych części. Dziś odnowiony pomnik Najświętszego Serca Jezusa jest dumą mieszkańców. Co roku w piątek po Oktawie Bożego Ciała z kościoła w Trzcinicy wyrusza piesza pielgrzymka do pomnika NSJ w Pomianach, gdzie wierni całej parafii i okolic uczestniczą w uroczystej mszy św. i nabożeństwie, manifestując swoją wiarę.

W latach 1946 – 1948 w ramach czynu społecznego do wszystkich posesji doprowadzono energię elektryczną oraz założono oświetlenie uliczne. Lata 1948 – 1953 wykorzystano na utwardzenie dróg i nasadzeń lasu na ziemi wiejskiej. Z inicjatywy OSP w 1970 roku zbudowano w ramach czynu społecznego strażnicę ze sklepem spożywczym, służące mieszkańcom do dnia dzisiejszego.

W latach 1984 – 1988 skanalizowano wieś i położono asfaltową drogę przez wieś. W 1995 roku do Pomian poprowadzono sieć wodociągową.


Środowisko kulturowe i zabytki.

Do obiektów zabytkowych oraz atrakcyjnych przyrodniczo na terenie Pomian i jej okolic należą:

1.   Zespół pałacowy w Pomianach. Dwór został wybudowany około 1890 roku, murowany, piętrowy, utrzymany w stylu neogotyckim angielskim, trój – ryzalitowy z wieżyczkami w narożnikach,wewnątrz hol z obszerną klatką schodową i sienią. Był dworkiem dziedzica majątku ziemskiego Trzcinicy i Pomian. Ostatnim dziedzicem był Niemiec Kersten, który mieszkał w Pomianach do końca II wojny światowej, w styczniu.1945 roku wyjeżdża do Niemiec. W Pomianach znajduje się zabytkowy park. W południowo – wschodnim narożniku parku znajduje sie pochodząca z początku XIX wieku zabytkowa wieża obserwacyjna byłych właścicieli Pomian. Wieża jest zbudowana z kamienia ciosanego i ma 3 metry wysokości, ponadto wyżej zbudowano 4 filary, także z kamienia ciosanego na wysokość 2 metrów. Całość zakończono konstrukcją drewnianą w formie ozdobnej. Jest to obiekt unikalno – historyczny.

obrazek

2.   Pomnik Najświętszego Serca Jezusa z 1936 roku, pobudowany przez mieszkańców Pomian jako votum wdzięczności za opiekę Bożą nad mieszkańcami wsi. Dziś, odnowiony w 1945 roku po zniszczeniach wojennych pomnik jest dumą mieszkańców.

Ludność.

Sołectwo Pomiany na koniec października 2008 roku liczyło 221 mieszkańców.

Przedsiębiorstwa.

Na terenie miejscowości Pomiany znajduje się sklep spożywczy